Hipertoniya: Əlamətləri və müalicəsi

Bütün dünyada ən çox görülən xəstəliklərdən biri hipertoniyadır. Orta yaşlı insanlarda daha çox müşahidə edilir. Yaşlı insanlarda xroniki hala çevrilə və nəzarətdə saxlanmadığı təqdirdə ölümə belə yol aça bilər. Yüksək təzyiq ürək-damar, böyrək xəstəliklərinə, beyin qanaxması kimi ağır problemlərə səbəb olur. Erkən diaqnoz isə əhəmiyyət kəsb edir.

Hipertoniya haqqında daha ətraflı məlumatı məqaləni sonadək oxuyaraq əldə edə bilərsiniz.

Yüksək təzyiq (Hipertoniya) nədir?

Doktorinfo.az məlumat verir ki, Hipertoniya – qan təzyiqinin yüksək olmasıdır. Erkən diaqnoz və müalicə bu xəstəlik üçün vacibdir.

Yuksek tezyiqin diaqnozu nece qoyulur?

Bunun üçün təzyiq iki həftə ərzində mütəmadi şəkildə ölçülərək yoxlanılır. Əgər göstərici 140/90 olarsa bu, yüksək təzyiq kimi düşünülür. Bundan əlavə qan analizi, qanda xolesterin, kreatinin yoxlanılmalıdır. Həmçinin həkim müayinə əsasında tövsiyə edərsə pasiyentin ürəyi də ətraflı şəkildə müayinə oluna bilər.

Tezyiq ne ucun yukselir?

Adeten genetik və ya müxtəlif xəstəliklərlə bağlı olur. Bununla yanaşı ətraf mühit, şəxsin yaşadığı həyat tərzi təsir edə bilər.
Yeyilən qidaların tərkibi təzyiqin qalxması üçün əsas faktordur. Xüsusilə yağ deyeri yüksək olan qidalar təzyiqi ani şəkildə yüksəldə bilər. Siqaretdən, spirtli içkilərin istifadəsi təzyiqin yüksəlməsinə yol açan vasitələrdir.

Qeyd edək ki, düzgün qidalanmaq, meyvə və tərəvəzlərin qəbulu təzyiqi nəzarətdə saxlamağa kömək edir.
Ancaq qeyd etdiyimiz kimi, bəzi xəstəliklər də təzyiqin yüksəlməsinə səbəb ola bilər. Damarların tıxanması, tiroid xəstəlikləri, endokrin, böyrək problemləri yüksək təzyiq xəstəliyinə zəmin yaradır.

Hipertoniyanin elametleri nelerdir?

Adətən xüsusi, keskin ağrılar baş verməz. Yüngül baş ağrısı, gicəllənmə, burun qanaması kimi əlamətlər təzyiqin yüksəlməsi ilə meydana çıxa bilər. Ancaq bu əlamətlər vücudda hansısa orqanların funksiyalarının pozulması mənasına gəlməz.

Bu əlamətlər baş verərsə hekim müayinəsi vacibdir:

Nəfəs darlığı

Döş qəfəsində ağırlıq, ağrılar

Şiddətli baş ağrısı

Bulantı

Qusma

Şüur itkisi və s.

Hipertoniya xəstəliyi iki hissəyə ayrılır: birincili və ikincili.

İkincili hipertoniya adətən daxili orqanların funksiyalarında dəyişiklik olduğu zaman baş verir.
Stress təzyiq yüksəlməsinə səbəb olan əsas faktorlardan biridir. Streslə əlaqəli olaraq yuxu problemləri, depressiya, ishal, baş ağrısı, vücudun müxtəlif nahiyələrində ağrılar yarana bilər. Bunlar isə müalicə olunaraq nəzarət altına alınmasa hipertoniya xəstəliyinə yol aça bilər.

Hipertoniyanın mualicesi nece aparilir?

Burada məqsəd təzyiqi aşağı endirməkdir. Əgər xəstədə şəkər xəstəliyi, böyrək çatışmazlığı, hansısa orqanın funksiyasında pozulma varsa qan təzyiqi daha da aşağı endirilməlidir. Dərman müalicəsi bu xəstəlik üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Bununla yanaşı düzgün qidalanmaq, idmanla məşğul olmaq, duz qəbulunun azalması vacib şərtlərdən biridir.

Hipertoniyadan qorunmaq üçün rasiona vitamin B3 (niasin) olan qidalar daxil edilməlidir. Həkimlərin dediyinə görə, niasinin damargenişləndirici təsiri var, təzyiqin artmasının qarşısını alır.

Kifayət qədər vitamin B3 qəbul edən insanlarda hipertoniyaya tutulma riski 35 faiz azalır. Çovdar çörəyi, təmizlənməmiş taxıl, qarabaşaq, lobya, qoz-fındıq, yumurta sarısı, ət, süd, göbələk, ananas kimi məhsullardır. Ən çox B3 vitamini mayada olur.

Bəs hansı təbii reseptlərdən istifadə etmək mümkündür?
Təqdim edəcəyimiz reseptler təzyiq xəstələrinin qidalanmağında yer ala bilər.

Bunun üçün 1 xörek qaşığı pişikotu və nanə qarışdırılır. 1 çay qaşığı bundan alınaraq dəmlənilir. Gün ərzində 2 dəfə içmək tövsiyə edilir.

Yarpız, kəklikotu, yemişan qarışdırılır. Daha sonra isə 8 saat dəmlənilir. Dəmləndikdən sonra isə süzülməlidir. Gün ərzində 2-3 dəfə istifadə etmək mümkündür. Bunu mütəmadi istifadə etmək lazımdır.

Şahanə Quliyeva