Bel yırtığı nədir?
Bel yırtığı cəmiyyətdə disk partlaması, disk sürüşməsi olaraq da adlandırılır. Diski əhatə edən güclü bağların yırtılması və bunun ətraf sinirlərə təzyiq etməsinə bel yırtığı deyilir.
Disk əslində jeleyə bənzəyən nüvə və fibroz həlqədən ibarətdir. Quruluşunda fərqliliklər yaranan zaman bu fəqərəarası yırtıqların yaranmasına gətirib çıxara bilər. Fəqərəarası disklər su ilə dolu olur. Zaman irəlilədikcə isə suyun miqdarı azalmağa başlayır. Bu da irəlilədikcə problemlər yaranmağa başlayır.
Bel yırtığının əlamətləri
Ayaq ağrısı: Bu, bel ağrısından daha çox şiddətlidir. Ağrı, sinir boyunca irəliləyir və bütün ayağa yayılır.
Bel ağrısı: Bel yırtığında hər zaman bel ağrısı müşahidə edilmir. Diski əhatə edən bağlar yırtıldığında və ya yırtığın başlanğıcında yaranan toxuma reaksiyası ilə beldə sancı, batma formasında ağrı yaranır, bel hərəkətləri ilə isə azalır. Ancaq xüsusilə önə əyilərkən bel ağrısı artır.
Sinir ağrısı: Ən əsas göstərici ayaqda batma şəkilli elektrik vurması hissi verən ya da sinirlə əlaqəli olan ağrıdır.
Nevroloji əlamətlər: Ayaqda hissin itkisi, iynələnmə və gücün tükənməsi yarana bilər.
Bel yırtığının diaqnozu necə qoyulur?
Bel yırtığı xəstələrinin əlamətləri adətən tipikdir. Hansısa bir səbəb olmayacağı kimi, diskdə ani yüklənməyə səbəb ola biləcək ağır qaldırma, belə ani yüklənmə ilə bel yırtığı yarana bilər.
Edilən müayinə ilə ayaqlarda hansısa bir güc itkisi ya da uyuşma olub-olmadığına baxılacaq və bəzi xüsusi testlər ilə diaqnoz qoyulacaq.
Bel yırtığının diaqnozunda ən dəqiq müayinə MRT ilə aparılır.
Bel yırtığının müalicəsi
Bel yırtığı xəstələri adətən ciddi ayaq ağrısı ilə həkimə müraciət edirlər. Müalicədə xəstənin ağrılarının şiddəti varsa güc itkisi araşdırılır, gərəkli diaqnoz üsullarından sonra müalicə alternativləri xəstə ilə paylaşılır. Müalicə iki üsulla, əməliyyatla və ya əməliyyatsız olaraq tətbiq edilir.
Bel yırtığında əməliyyatsız müalicə: Bel yırtığı əlamətlərinin əksəriyyəti 6 həftə ərzində yaxşılaşır və adətən əməliyyat edilmir.
Xəstələrin bir qismində ağrıya nəzarət etmək üçün buz tətbiq edilə bilər, dərmanlar təyin edilə bilər. Hər xəstə fizioterapiya üçün uyğun olmaya bilər, ancaq seçilmiş xəstə qrupunda fizioterapiya təsirli ola bilər.
Bel yırtığı əməliyyatı: Müalicə hansısa nəticə vermədiyi halda cərrahi müdaxilə düşünülə bilər. Hansı cərrahi üsulun seçilməsi isə bel yırtığının xüsusiyyətlərinə və həkimin təcrübələrindən asılıdır.
Qapalı bel yırtığı əməliyyatı: Bu texnika toxuma zədələnmələrini ən aza endirməyə hədəflənir. Dəridə sadəcə bir endoskopun girəcəyi qədər kəsik atılır və bütün cərrahi əməliyyat bu 0,6 sm-lik kəsikdən vücuddakı anatomik boşluqlardan irəliləyərək gerçəkləşdirilir. Xəstə adətən eyni gün xəstəxanadan çıxarılır və 2-4 gün ərzində normal yaşayışa geri dönə bilir.
Bel yırtığı əməliyyatdan sonra
Bel yırtığı əməliyyatından sonra edilməli olan və olmayanlar haqqında həkiminiz tərəfindən sizə izah ediləcək. Toxuma zədələnməsi çox kiçik olduğundan yaxşılaşma prosesi daha sürətlə olacaqdır. Bir müddətdən sonra isə fizioterapiyalar tövsiyə edilə bilər.
DOKTORINFO.AZ