Uşaqlarda piylənmə problemi ilə necə mübarizə aparmalı?
Uşaqlarda görülən piylənmə, uşaqlıq zamanında və uşağın gələcək həyatında sağlamlıq problemləri baxımından təhlükəli vəziyyətə sala biləcəyi üçün müalicə edilməsi gərəklidir. Son zamanlarda geniş formada yayılıb. Uşaqlıq dövründə müalicəyə başlanılarsa xilas olma şansı daha yüksəkdir.
Uşaqlıq piylənməsinin səbəbləri nələrdir?
Səbəblər arasında ilk faktor ailədən qaynaqlanan qidalanma forması olsa da bir çox səbəbdən də qaynaqlana bilər.
Faktorları qeyd edirik:
Hazır yeyəcəklər ilə qidalanma
Paketli qidaların istifadəsi
Diabet
Hormonal təsirlər
Qəbul edilən dərmanlar
Ekran başında keçirilən zamanın çox olması
Kompüter oyunlarına bağlılıq
Yuxu problemləri
Uyğun saatlarda yatmamaq
İdman vərdişinin olmaması
Uşaqlıq zamanında yaranan piylənmə, yayğın olaraq böyüklərdə meydana gələn bəzi narahatçılıqların uşaqlıq vaxtında da olma ehtimalını yüksəldə bilir. Bu xəstəlikləri bu formada sıralaya bilərik:
Diabet: Şəkərin nəzarət altında tutulması çətinləşə bilər. Paketli qidalardan istifadəni, qazlı və şəkər tərkibli içkiləri qidalanma siyahısından çıxarmalısınız.
Qaraciyər və böyrək xəstəliyi: Düzgün qidalanmağın olmaması artıq çəkiyə səbəb olur. Bu isə digər orqanlara mənfi təsir göstərir. İrəliki yaşlarda meydana gələ biləcək qaraciyər narahatçılıqları təhlükəsini daha da yüksəldir. Həmçinin qaraciyərdə yaranan yağlanma orqan zədələnməsinə səbəb ola bilər.
Tənəffüs sistemi xəstəlikləri: Astma, nəfəs almaqda çətinlik, nəfəsi idarə edə bilməmək kimi sağlamlıq problemləri adətən piylənmə olan uşaqlarda görülür. Yuxu əsnasında yuxu abnesi olaraq meydana gəlirsə müalicə vacibdir.
Sümük – oynaq narahatçılıqları: Uşaqlarda artıq çəki, bədəndəki sümük və oynaqlara təzyiq edir. Oynaqda ağrılar, beldə yaralanmalar yaşana bilər.
Uşaqlarda piylənmə necə müalicə edilir?
Piylənmə ilə mübarizə aparmaq üçün valideynlərin üzərinə məsuliyyət düşür. Piylənmə problemi olan uşaqlarda məqsəd arıqlamaq deyil, düzgün qidalanma vərdişinin yaradılmasıdır.
Qidalanma ilə müalicə: Ani çəki verdirən pəhriz üsulları uşaqlar üçün uyğun olmaz. Böyümə və inkişafa mənfi istiqamətdə təsir göstərər. Bu üsulun yerinə uşağa uyğun qidalanma planı hazırlanmalıdır. Pəhrizdə bu dəyişikliklər edilə bilər:
Ara qidalarda paketlənmiş hazır qidalar əvəzinə meyvə, tərəvəzlər seçilməlidir.
Yağ miqdarı yüksək olan fast foodların yerinə uşaqla bərabər evdə keyfiyyətli hazırlanan qidalar seçilməlidir.
Qazlı və şəkər miqdarı yüksək olan içkiləri seçmək əvəzinə süd, ayran, yeni sıxılmış meyvə suları içilə bilər.
Uşaq bu barədə maarifləndirilməlidir.
Taxıllı qidalara üstünlük verilə bilər.
Uşaqların inkişafına dəstək olan süd məhsulları mütləq pəhriz siyahısında yer almalıdır.
Belə faydalı vərdişlərin aşılanması zaman ala bilər. Ancaq nəticədə uşaq pis vərdişlərdən uzaqlaşaraq düzgün həyat tərzi qazanmış olacaq.
İdmanla məşğul olmaq çox vacibdir. Bununla birlikdə çəkini nəzarətdə saxlamaq asan olacaq. Fiziki hərəkətlərin çoxalması üçün bəzi dəyişikliklərdən faydalanmaq lazımdır. Bunlar aşağıdakı kimidir:
Məktəb və ev məsafəsində nəqliyyatdan istifadə etmək əvəzinə yeriməklə və ya velosipedlə gəlmək mühümdür.
Kompüter, televizor, telefon kimi əşyalardan istifadə məhdudlaşmalıdır.
Uşaq özünə ən uyğun idman növünü seçib məşğul olmalıdır.
Ailə ilə birlikdə nərdivanlardan istifadə etməli, təmiz havada yeriməlidir.
DOKTORINFO.AZ