Genetik dəri xəstəliyi - Ehlers-Danlos sindromu nədir?
Ehlers-Danlos sindromu (EDS), dərini, sümükləri, qan damarlarını, toxumaları və orqanları dəstəkləyən bağlara təsir edən genetik xəstəlik növüdür. Bağ toxumaları orqanların dəstəklənməsini təmin edər və vücudun bəzi qismlərini yerində tutmağa kömək edir.
Doktorinfo.az məlumat verir ki, bağlar kollagen və elastin olmaq üzrə iki proteindən ibarətdir. Ehlers –Danlos sindromu, vücudun olması gərəkdiyi kimi kollagen istehsalına maneə olaraq zəiflədir.
Bu sindrom vücuddakı toxumalara təsir göstərir:
Qığırdaq
Sümüklər
Qan
Yağ
Bununla yanaşı deri toxumasında, oynaqlar, əzələlər və qan damarlarında Ehlers-Danlos sindromu görülür.
Ehlers-Danlos sindromunun əlamətləri nələrdir?
Əlamətlər, vücuddakı təsir etdiyi hissəyə görə, fərqlilik göstərir. Ən geniş yayılan Ehlers-Danlos sindromu əlamətləri belə sıralanır:
Oynaqlarda çox görülən oynaqlıq
Daha incə və daha çox genislenen yumşaq dəri quruluşu
Asan ya da normaldan daha sürətli göyərmə
Oynaq və əzələ ağrıları
Bir yaradan sonra yara izi qalması və ya yaxşılaşmasının uzun çəkməsi
Mütəmadi olaraq halsız və yorğun hiss etmə
Ürək-damar, ortopedik, həzm sistemi və gözdə yaranan problemlər
Bu sindrom insanlara fərqli formalarda təsir göstərə bilir. Bəzi şəxslərdə yüngül görülən simptomlar bəziləri üçün qüsur yaradacaq formada ola bilər.
Ehlers-Danlos sindromu nə üçün olur?
Genetik mutasiya nəticəsində ortaya çıxır. Genetik mutasiyalar, hüceyrə bölünməsi əsnasında hüceyrələr özlərinin eynisini yaratdığında DNA sistemində meydana gələn dəyişikliklər olaraq xarakterizə edilir. DNA sırasının bir qismi yanlışdırsa və ya eksikdirse, zərər görübsə genetik narahatçılığın əlamətləri görülə bilər.
Ehlers-Danlos sindromu zamanı meydana gələn problemlər nələrdir?
Bunlardan biri çıxıqlardır. Çıxıq, oynaqlardan birində yer alan sümüklərin normal yerlərindən xaricə atılması olaraq bilinir. Növləri yaşayışı təhsis edən problemlərə səbəb ola bilər:
Nadir görülən növlərdən vaskülər Ehlers-Danlos sindromu qan damarlarının yirtilmasına yol aça bilər. Bu vəziyyət də təhlükəli daxili qanaxmaya və iflicə səbəb olur.
Belə şəxslərdə orqan yırtılması riski də yüksəkdir.
Bu sindromda görülə biləcək digər problemlər aşağıdakılardır:
Qanı ürəyinizə aparan qapaqçıqlarla bağlı problemlər
Şiddətli onurğa əyriliyi
Gözdə incə kornealar
Diş əti problemləri
Bu sindrom necə mualice edilir?
Xəstəliyin diaqnozunun ardından əlamətləri idarə etmək və təhlükəli problemin qarşısını almaq məqsədilə bu sindrom istiqamətində müalicələr tövsiyə edilir.
Ehlers-Danlos sindromu növünüə görə müalicə üsulları ya da verilən dərmanlar fərqlilik göstərir. Ehlers-Danlos sindromunun yayılmış müalicə üsulları belə sıralanır:
Dərini qorumaq üçün günəş kremi istifadə edin
Yumşaq sabunlar seçin
Oynaqların ətrafındakı əzələləri gücləndirmək üçün fizioterapiyadan istifadə edin.
Bununla yanaşı Ehlers-Danlos sindromuna sahib olan şəxslərin ağırlıq qaldırmaqları, yüksək təsirli idmanla məşğul olmaqları tövsiyə edilir.
DOKTORINFO.AZ