Burun poliplərinin simptomları və müalicəsi
Burun polipləri burun boşluğunda yerləşən, bir çox sahəni bağlayan yumşaq törəmələrdir. Çox sayda ola bilər. Bir çox insanda mövcuddur. Böyüməsi mərhələlərlə baş verir. Nəfəs darlığı yaradır.
Burun polipləri niyə yaranır?
Dəqiq səbəbi bilinmir. Ancaq aşağıdakı sağlamlıq problemləri yaşayan insanlarda daha çox müşahidə edilir:
Astma
Aspirinə həssaslığı olanlar
Xronik sinüs infeksiyası yaşayanlar
Allergik rinit
Bəzi genetik səbəblər, ekoloji amillər də burun poliplərinin yaranmasına zəmin yaradır. Bu xüsusilə də immun sistemi zəif olanlar, allergiyası mövcud olanlarda görülür.
Burun poliplərinin əlamətləri nələrdir?
Qısa və ya uzunmüddətli yaranan qrip hissi
Burun tutulması
Axıntı
Qoxu alma hissinin itməsi
Nəfəs almaqda çətinlik
Diaqnoz necə qoyulur?
Tibbi keçmiş araşdırılır. Burunun endoskopik müayinəsi ilə diaqnoz dəqiqləşdirilir. Əgər həkim ehtiyac görərsə KT çəkilə bilər. Həmçinin allergiya testi edilə bilər. Bundan əlavə diaqnozu dəqiqləşdirmək üçün polip, biopsiya edilir. Bu, adətən polipin bədxassəli olduğu zənn edilərsə edilir.
Burun poliplərinin növləri də mövcuddur:
Konxaxoanal
Septumdan qanayan
Antroxoanal
Burun daxilinin poliplərlə dolu olması (buna nazal polipozis də deyilir) və s.
Yarandıqları və əhatə etdikləri nahiyəyə görə bir-birindən fərqlənirlər.
Burun polipləri necə müalicə edilir?
Müalicə simptomlara, yaşa və ümumi sağlamlıq göstəricilərinə görə dəyişir. Adətən müalicədəki məqsəd iltihabın qarşısını almaq və ölçüsünü azaltmaqdır. İlk olaraq burundan tökülən dərmanlarla başlanılır. Bununla ən kökdə yerləşən iltihab dağılmağa və azalmağa başlayır. Bu yaxşı effekt vermədiyi halda ağızdan qəbul edilən dərmanlar təyin edilə bilər.
Burun poliplərindən asılı olaraq bunlar təyin edilir:
İnfeksiyanı azaldan dərmanlar
İnfeksiyanın qarşısını alan antibiotiklər
Dəniz suyu
Allerjik reaksiyaya qarşı dərmanlar
Əgər dəniz suyu yoxdursa burun daxilinin yuyulması üçün 1 stəkan ilıq suya 2 çay qaşığı qədər dəniz duzu əlavə edib həll edə bilərsiniz. Bunu gün ərzində 2-3 dəfə etməyiniz tövsiyə edilir.
Bundan əlavə xalq təbabəti kimi yodlu duzlu sudan da istifadə edilir. Belə ki, 1çay qaşığı xörək duzu 1 stəkan ilıq suya əlavə edilərək həll edilir. Üzərinə isə 3 damcı yod məhlulu əlavə edilir. Hazırlanan məhlul gün ərzində 2 dəfə buruna çəkilir. Həmçinin poliplər yoda batırılmış pambıqla da tampon vasitəsilə silinə bilər.
Bu müalicələrə baxmayaraq simptomlar qalarsa, əməliyyat köməyə çatır. Əməliyyatla adətən bütün narahatçılıqlar aradan qaldırılır. Ancaq poliplər bir neçə ildən sonra yenidən təkrarlana bilər. Qarşısını almaq üçün burun damcıları ilə yanaşı polipin yaranmağına nəyin səbəb olduğunu tapmaq lazımdır.
Əməliyyat necə edilir?
Ümumi narkoz altında edilir. Adətən əməliyyatdan sonra pasiyentdə ağrı olmur. Cərrah endoskop vasitəsilə burun daxilində yerləşən bütün növ polipləri izləyə bilir. Öncələrlə müqayisədə hazırda əməliyyat heç də qorxuducu və ya çətin prosedur deyil. Əməliyyat olunan və ya ertəsi gün pasiyent evə buraxıla bilər.
Bəzən burun polipləri daha çox fəsad törədir:
Beyin ətrafındakı toxumalarda yaranan infeksiya
Göz ətrafında infeksiyanın artması (orbital selülit)
Sinüs sümüklərinin infeksiyası
Bu problemlər varsa həkim antibiotik təyin edə bilər. Bundan əlavə burun polipləri yuxu əsnasında hava axınının yolunu bağlaya bilər. Bu isə keyfiyyətsiz yuxu deməkdir.
Nə zaman həkimə müraciət edilməlidir?
Əlamətlər bir neçə gün müalicə edilməklə nəticə vermirsə həkimə müraciət edilməlidir. Əgər aşağıdakı problemləri yaşayırsınızsa həkimə müraciətdə vaxt itirilməməlidir:
Görmə zəifliyi
Göz ətrafı şişlik
Zehin bulanıqlığı
Hər bir halda həkim polip barədə ətraflı məlumat verərək pasiyenti düzgün istiqamətə yönləndirməlidir.
DOKTORINFO.AZ