Albinizm probleminin əlamətləri və müalicəsi
Albinos, digər adı ilə Albinizm dəridə, saçda çox az rəng piqmentinin mövcud olduğu ya da heç rəng piqmentinin olmadığı genetik vəziyyətə verilən addır. Şəxsə adətən daşıyıcı olan valideynlərindən keçir. Dəridəki və ya saçlardakı rəng fərqliliyi səbəbiylə sosial yaşantılarında da problem yaşaya bilən albinos xəstələrinin, günəş işığına qarşı da çox diqqətli olmaları və bu vəziyyətə qarşı tədbir görmələri lazımdır.
Nadir olaraq görülən bu xəstəliyi tamamilə keçirən və ya yaxşılaşdıran müalicə üsulu mövcud deyil. Xüsusilə bütün yaş qruplarındakı şəxslərdə özgüvən əksikliyinə səbəb ola bilməkdədir. Bu səbəblə xəstələrin yaşaya biləcəyi sosial problemlərin önünə keçə bilmələri üçün öncə bu xəstəliyi qəbul edib daha sonra da ailələrindən və ətrafından dəstək görmələri gərəklidir.
Latınca "albus" sözündən gəlir və bəyaz mənasını verir. Vücudda piqment melanin istehsalının əksik olması ya da heç olmaması vəziyyətidir.
Albinosun əlamətləri nələrdir?
Dəri: Ən çox bilinən xüsusiyyəti olan dəri və saç rənginin normalla müqayisədə daha açıq və bəyaz rəngdə olması vəziyyətidir. Dəri rəngi və saç rəngi bəyazdan fərqli də ola bilər və ya bu xəstəliyi mövcud olmayan ana, ata, bacı-qardaşın rəngi ilə bənzər ola bilər.
Çil: Piqmentli və ya adətən çəhrayı rəngində piqmentsiz xallar görülə bilər. Xəstəliyi mövcud olan şəxslərin dərisində çilə bənzər sızaqlar, ləkələr meydana gələ bilər.
Saç: Şəxslərin saç rəngində fərqliliklər ola bilər.
Göz rəngi: Şəxslərin kirpik və qaşları əksər zaman soluq görünür. Göz rəngləri adətən çox açıq mavidir. Bu vəziyyət dəyişiklik göstərə bilər və qəhvəyi rəng tonlarına çevrilə bilər.
Görmə pozuntusu: Xəstəliyin ən vacib əlamətləri arasındadır. Xəstəliyi daşıyan şəxslər bir sıra göz və görmə problemlərindən əziyyət çəkə bilərlər. Bu problemlərin bəziləri bunlardır:
Görmə kəskinliyinin azalması
Uzaq və ya yaxını tam görməmək
Bulanıq görmək
Dərinlik qavrayışının zəif olması və s.
Problemin bir neçə növləri də mövcuddur.
Səbəbləri nələrdir?
Dəridə, saçda, gözlərdə mövcud olan melanosit adındakı hüceyrələr vasitəsilə istehsal olunur. Bu genlərin hansısa birində yaranan mutasiya, istehsalı azalda bilər və ya heç istehsal olunmamasına səbəb ola bilər. Genlərdəki dəyişimlərlə bağlı olaraq fərqli növlər yarana bilər.
Albinos xəstəliyinin müalicəsi
Bu xəstəliyi birdəfəlik keçirən müalicə mövcud deyil. Ancaq xəstənin dəri, göz, görmə problemlərini ən aza endirə bilmək üçün bir sıra tədbirlər görülməlidir. Bu xəstəliyin müalicə müddətində dermatoloji, oftalmoloji və genetik sahə həkimlərinin birlikdə çalışması vacibdir.
Şəxslər vaxtında həkim müayinəsində olmalıdırlar.
Bu vəziyyəti yaşayan şəxslərin uşaqlıq illərindən etibarən bir sıra vərdişləri olmalıdır:
Günəş kremi – Xəstələrin ultrabənövşəyi şüalara qarşı qoruyucu kremlərdən istifadə etməsi vacibdir.
Günəşə məruz qalmamaq – Günəş işığı bu şəxslərin dərisinə çox zərər verə biləcəyi üçün günəşli havalarda çölə çıxmaqdan qaçınılmalıdır.
Gözləri qoruyucu tədbirlər: Günəş eynəyi və ya parlaq işığı qıran və tünd rəng hazırlanan linzalar, gözləri günəş işığından qorumağa kömək edir.
DOKTORINFO.AZ