Ağız quruluğunun səbəbləri
Bir çox sistemik xəstəliklər, dərmanlar və xərçəng xəstəliyi müalicələri ağız sağlamlığına mənfi formada təsir göstərə bilir. Həmçinin tüpürcək miqdarını azalda bilər.
Doktorinfo.az məlumat verir ki, tüpürcək vəzlərinin funksiyasının azalması ilə ortalama tüpürcək miqdarının azaldığı xestede danışma, udma, ceyneme və dad alma çətinliyi ortaya çıxa bilər. Ağız florasının pozulması ilə zərərli orqanizmlər, diş çürüyü, peridontal xəstəliklərin artmasına səbəb ola bilir.
Ağızda yaranan bəlğəm miqdarı, bəzi dərmanlar, xəstəliklər və baş-boyun nahiyəsinə edilən radioterapiya nəticəsində azala bilər. Tupurcek miqdarında yaranan böyük azalma ya da ağız quruluğuna kserostomia deyilir. Bu problemlər daha çox yaşlılarda və xərçəng xəstələrində görülür. Yalnız yaşın irəliləmiş olması sadəcə səbəb olaraq görülməz. Dərman almamış yaşlı xəstələrin tüpürcək vəzləri dərman almış olan gənc xəstələrə görə daha sağlam ola bilir. Ağız quruluğu, immun sisteminin mualicesi, xərçəng müalicəsi almış şəxslərdə əksər zaman görülə bilir.
Agız qurulugunun sebebleri
Dərmanlar: İstifadəsi məcburi olan yüzlərlə növ dərman, əks təsir olaraq ağız quruluğuna səbəb ola bilir. Əks təsirlərə səbəb olan dərmanlar, tüpürcək vəzlərinə təsir edən güclü dərmanlar ola bilir. Bu səbəbdən allergiyaya maneə olanlar və digər dərmanlar tüpürcək axın sürətini aşağı endirərək ağız quruluğuna səbəb ola bilir.
Həmçinin sedatiflərin, antipsikotiklərin, antidepressantların istifadəsində ağız quruluğu görülə bilir. Bəzi bitki tərkibli dərmanlar, ağız quruluğu narahatçılığını artıra bilər. Qırmızı bibər, sarımsaq bu dərmanlara misal ola bilər.
Radiasiya – Baş-boyun nahiyəsinə tətbiq olunan radioterapiyalar nəticəsində tüpürcək vəzləri təsirlənərək şiddətli ağız quruluğuna səbəb ola bilir. Baş-boyun nahiyəsinə edilən terapiya sırasında məruz qalınan miqdar böyük ölçüdədir. Qalıcı ağız quruluğuna səbəb ola bilər.
Sistemik xəstəliklər – Ağız quruluğunun bir digər təməl səbəbi nəzarət edilə bilməyən, diabet, tiroid xəstəlikləri, kistik fibrozis kimi bəzi sistemik xəstəliklərdir.
Agız qurulugunun varligi nece teyin edilir?
Sialoqrafiya
USM
MRT
Tüpürcək vəzi biopsiyaları vasitəsilə müəyyən edilə bilər.
Agız qurulugunun mualicesi
Dodaq quruluğu üçün də E vitamini tərkibli nəmlədiricilər istifadə edilə bilər. Yeməklər ilıq və ədviyyatsız formada istifadə edilməlidir. Spirtli içki və kafein ağız quruluğunu artırdığı üçün istifadə edilməməlidir.
Xüsusilə qış aylarında görülən ağız quruluğu şikayəti, bu aylarda ev və iş yerində nəmli ortam təmin etməklə geriləyə bilər.
Saqqız çeynəmə tövsiyə edilir.
Ağız spreyi və ya gellər də bu növ məhsullar sırasındadır. Bunlardan istifadə edərək ağız içində nəmliliyi artıra bilərsiniz.
Nəmləndirici cihazlar – Ağız quruluğunun qarşısını almaq və ya yüngülləşdirmək üçün yatarkən nəmləndirici cihazdan istifadə edə bilərsiniz.
DOKTORINFO.AZ