"Vampir" xəstəliyi gerçəkmiş... Əlamətləri nələrdir?
Vücudumuzun xarici görünüşündən, toxuma və orqan funksiyalarının sürətli çalışacağına qədər bütün xüsusiyyətlər, genlərdə yer alan kodlar və ətraf faktorların təsiriylə formalaşır.
Doktorinfo.az xəbər verir ki, genetik faktorlarda meydana gələn dəyişikliklər və ya narahatçılıqlar bəzi sağlamlıq problemlərinin ortaya çıxması ilə nəticələnir. Bu problemlərdən, genetik xəstəliklərdən biri də xalq arasında vampir xəstəliyi olaraq da bilinən Porfiriya xəstəliyidir.
Vücudumuzu yaradan hüceyrələrin və toxumaların həyatını davam edə bilməsi üçün qidalardan əldə edilən molekullar və oksigen ilə enerji istehsalı gərəklidir. Oksigenin isə ağciyərlər yolu ilə vücuda alındıqdan sonra qan dövranı köməyi illə toxumalara çatdırılması gərəklidir. Qan içində oksigen, hemoqlabin adı verilən dəmir tərkibli protein quruluşları köməyi ilə daşınır və vücudun toxumalarına dağıdılır. Hemoqlabinin istehsalında iştirak edən hüceyrələrin quruluşunda hansısa problemlər ortaya çıxarsa, hemoqlabin molekulu yetərli miqdarda istehsal edilməz və başqa metabalizma hüceyrələri toxumalarda toplanmağa başlayır. Toplanan bu metabolitlər isə muxtelif biokimyəvi və bioloji təsirlərə səbəb olur. Nəticədə anemiya ilə birlikdə zərərli maddələrə bağlı olaraq işığa həssaslıq, qaraciyər zədəsi, dəri səpkiləri kimi klinik əlamətlər ortaya çıxar. Xəstəlik genetikdir. Bu xəstəlik həyat boyu davam edər və qalıcı anemiyaya bağlı olaraq xəstələr müəyyən müddətdən bir qan dərmanı içə bilərlər. Bu səbəblə mövcud problem xalq arasında da "Vampir" xəstəliyi olaraq da bilinir.
Hansı əlamətlərə yol açar?
Porfiriya kliniki olaraq toplanan metabolik maddəylə bağlı bir qrup xesteliyi ifadə edir. Xəstəlik krizlər halında özünü göstərər. Krizlər, siqaret, spirtli içkilərdən istifadə, dərmanlar, qidalanma vərdişləri nəticəsində yenidən yarana bilər. Vampir xəstəliyi iki hissəyə ayrılır.
Hepatik Porfiriya: Həm molekulun istehsal müddətinin başında problem yaşanırsa toplanan maddələr ilk olaraq qaraciyər funksiyalarına zərər verər. Nəticədə aşağıdakı əlamətlər yaranar:
Qarın ağrısı
Bulantı-qusma
Qol və ayaqlarda agri
Əzələdə güc itkisi
Hissiyyatsızlıq
Ürək döyüntüsü
Sarılıq
Halsızlıq-yorğunluq
Eritropoetik Porfiria: Qandakı qırmızı qan hüceyrələr və dəri toxumasında problemlər çox müşahidə edilir. Bu vəziyyətdə aşağıdakı əlamətlər xəstələrdə gözlənilir:
Dəridə işığa qarşı həssaslıq, işığa məruz qaldıqda dəri toxumasında pozulma olmasi, maye dolu veziküllərin inkişaf etməsi
Dəridə şişlik, qızarıqlıq
Qaşıntı
Dəri rəngində dəyişiklik
İşığa qarşı həssaslıq
Halsızlıq, yorgunluq
Sidikdə tündləşmə
Müalicəsi xəstələrdə simptomatik olaraq edilir və uzun müddətli qarşısını almaq məqsədi daşıyır.
DOKTORINFO.AZ