Prolaktin yüksəkliyi nədir?
Prolaktin, insan beynində mövcud olan hipofiz vəzi ilə ifraz olunan hormondur. Qadınların hamiləlik zamanlarında süd vəzlərinin inkişaf etməsini və doğuşdan sonra süd gəlməsini təmin edir. Bu səbəbdə prolaktin el arasında süd hormonu olaraq da bilinir. Kişilərdə isə prolaktin miqdarının artması, testesteron səviyyəsinin azalması, cinsi münasibəti istəməmək, sperma keyfiyyətinin azalması və sonsuzluq kimi problemlərə səbəb olur.
Prolaktin testi ilə bu hormonunyüksəkliyi və ya aşağı olması öyrənilir. Prolaktin hormon testinin səhər saatlarında verilməsi tövsiyə edilir. Çünki bu saatlarda hormon ən aktiv halında olur və ən dəqiq nəticəni verə bilir. Testdən öncə cinsi münasibət yaşamaq düzgün deyil. Çünki bu zaman hormon düzgün göstəricini göstərməz. Test, qan yolu ilə alınır. Bu səbəbdən testdən öncə nəisə yeyilməməlidir.
Prolaktin hormonu nə üçün yüksəlir?
Hamiləlik zamanı bu hormon ifraz olunmağa başlayır. Ancaq hamiləlik mövcud deyilsə, prolaktin yüksəkliyi bəzi problemlərin var olduğunu göstərir. Hiperprolaktinemi olaraq da bilinən prolaktin yüksəkliyinin səbəbləri içində, prolaktinoma olaraq bildirilən və hipofiz vəzində mövcud olan xoş xassəli şişlər, polikistik over sindromu, böyrək və qaraciyər narahatçılıqları da mövcud ola bilər. Dərman müalicəsi olmayan və ya risk daşıyan hipofiz şişləri, cərrahi müdaxilə ilə təmizlənir. Prolaktin yüksəkliyinə səbəb olan bəzi xəstəlikləri bu formada sıralaya bilərik:
Narahatçılıq hissi
Yuxu pozğunluğu
Qəbul edilən psixoloji dərmanlar
Hipofiz vəzi şişi
Ağciyər xərçəngi
Düzgün qidalanmamaq
Endokrin problemlər
Süd vəzi xəstəlikləri
Prolaktin necə aşağı endirilir?
Prolaktinin yüksək olmasına səbəb olan xəstəliyin müəyyən edilməsi ilə müalicə müddətinin başlaması lazımdır. Xəstə olan şəxslər stresdən uzaq durmalı, düzgün qidalanmalı, yuxu rejiminə diqqət etməli, dar olmayan alt paltarı istifadə etməlidirlər. Bu üsullar müəyyən qədər prolaktin səviyyəsinin azalmasına təsir edə bilər. Adətən hiperprolaktinemiyaya səbəb olan narahatçılıq müalicə edildikdən sonra, hormon səviyyəsi normala dönür. Hipofiz vəzində şiş varsa, bu, dərman istifadəsi ilə kiçildilir. Ancaq böyük kütlə cərrahi üsullarla alınır.
Prolaktin testi hansı xəstəliklərin diaqnozu üçün edilir?
Bu test şəxsin qolundan qan alınaraq yoxlanılır. Hormonun çox olması düzgün hesab edilmir. Bu, hamiləliyin qarşısını ala bilər. Ancaq hamilə qalmağa maneə deyil. Mütəxəssislər tərəfindən uyğun tədbirlər və müalicələr təyin edilir. Prolaktin testinin tətbiq olunduğu bəzi vəziyyətləri bu formada sıralaya bilərik:
Tiroid problemləri
Ruhi problemlər
Hamiləlik
Cinsi münasibətdən uzaqlaşmaq
Menstruasiyanın zamanında olmaması
DOKTORINFO.AZ