Göy öskürək xəstəliyi nədir?

Göy öskürək, xalq arasında boğmaca da adlandırılan xəstəlik, yoluxucu üst tənəffüs yolu infeksiyasıdır. Hər yaşda görülə bilər, ancaq 1 yaş altındakı uşaqlarda boğmaca, ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Xəstəlik, boğazın bordetella pertussis adı verilən bakteriyalarla yoluxması nəticəsində ortaya çıxar. Üst tənəffüs yolu infeksiyası şəklində başlayır və adətən aşağı hərarət, titrəmə, öskürək olaraq görülür. Daha sonra şiddətli öskürək krizləri ilə seyr edilir. Xesteliyin ağırlığı uşağın yaşına görə dəyişir. Erkən yaşda yoluxarsa xəstəlik ağır irəliləyər və ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Boğmaca, sətəlcəm riski və beyin iltihabına səbəb ola bilən ciddi xəstəlikdir.

Bəs necə yoluxur?

Doktorinfo.az xəbər verir ki, hava-damcı yolu ilə yoluxma baş verir. Virusu daşıyan şəxslərin öskürməsi ya da asqırması ilə bakteriyalar havaya qarışıb teneffüs yoluyla digər şəxslərə yoluxur. Boğmaca diaqnozunun dəqiqləşdiyi zaman yoluxuculuğu daha yüksəkdir.

Uşaqları öskürən digər şəxslərdən uzaqda saxlamaq tövsiyə edilir.

Müalicə edilməsə xəstəliyə yoluxan şəxsin öskürəyin başlamasından üç həftə ərzində xəstəliyi başqalarına keçirə bilər.
Mikroba məruz qalmaqla xəstə olmaq arasındakı müddət adətən yeddi ilə on gün arasındadır, ancaq bu müddət üç həftə qədər də ola bilər.

Başlanğıcdakı əlamətləri aşağıdakılardır:

Adətən aşağı hərarət

Titrəmə

Burun axıntısı

Quru öskürək

Yorgunluq

Burun tıxanıqlığı

Asqırmaq

Adətən ikinci həftədən sonra şiddətli öskürəklə seyr edilən müddət başlayar.

Şiddətli öskürək krizləri 2-4 həftə ərzində davam edər. Uzun davam edən şiddətli öskürək krizlərlə başlayır və dərin nəfəs kəsilmələri və xırıltılar ola bilər. Adətən gecələri gələr. Qusmalarla nəticələnə bilər.

Göy öskürək kiçik uşaqlarda çox ciddi ola bilər. Öskürək krizləri sırasında uşaqda göyərmə, nəfəs durması ola bilər.
Kəskin öskürəkdən təzyiq səbəbiylə göz içində qanaxma baş verə bilər. Uzun müddət oskurek krizi səbəbiylə beyin oksigensiz qala bilər. Öskürək, daha böyük yaşdakı uşaqlar və böyüklərdə, müalicə səbəbiylə daha yüngül seyr edilə bilər.

Yaxşılaşma müddəti 1-3 həftə davam edər. Sağalmaq mərhələsində ikinci mərhələ əlamətləri geriləməyə başlayar. Şəxs normala dönmədən öncə öskürəkdə azalma görülür.
Yoluxduqdan sonra ilk 15 gün daha yüngül, digər 15 gün isə ağır öskürəklərə səbəb ola bilər. Sağalma müddəti olaraq adlandırılan son bir ayda isə gedərək azalır.

Şahanə Quliyeva