Aft xəstəliyi

Aft xəstəliyiAğız yarası olaraq bilinən aftoz ülserlər, yumru formalı, kənarlarında qızarıqlıqlar olan ağrılı ölü hüceyrələrdən ibarətdir.

Doktorinfo.az xəbər verir ki, bunlar minör, major, herpetiform təkrarlı görünən aftoz ülserlərdir. Minor lezyonlar, 1-2 həftə içində sağalan lezyon növləridir. Bu lezyonlar orta səviyyədə ağrı yarada bilər. Major lezyonlar böyük, dərin lezyonlardır. Bu lezyonlar yara izindən ötrü yavaş sağalır, sağalması təxminən altı həftə davam edə bilir.

Aft nə üçün olur?

Səbəbi tam olaraq bilinməz. Aftların yaranmasına səbəb olan tək bir faktor yoxdur. Lezyonların inkişaf etməsinə meydan açan ortamların yaranması aftın inkişaf etməsini artıra bilər. Bu səbəblər travma, siqaret və s. vəziyyətlərdir. Aftlı xəstələrin böyük əksəriyyəti sistemik olaraq sağlam şəxslərdir. Ailəsində aft hekayəsi olan şəxslərdə lezyonların daha erkən yaşda yaratdığı və simptomların daha ağır olduğu görülür. Uşaqlarda görülən aft, ailə üzvlərindən biri ya da hər ikisində aft olub-olmamasından təsirləndiyi qeyd edilir.

Afta necə olur?

Hematolojik əksikliklər, afto olan şəxslərin bəzilərində mövcud ola bilər. Təkrarlı olan aftoz ülserli şəxslərdə B12 vitamini əksikliyinin daha çox olduğu görülür. B1, B2, B6 vitamin əksikliklərinin bu növ lezyonların yaranmasında hazırlayıcı rolu vardır. Aşağı olan fol turşusu dəyərləri də buna zəmin yaradır. Yeniyetməlik çağında olan və uşaq xəstələrə təsir göstərə bilən və afta səbəb olan bir digər faktor isə qanda azalmış dəmir səviyyəsidir. Aft yaranmasının təməl səbəbləri, ailə şəxslərində var olması, B12 vitamin əksikliyi və siqaret istifadəsidir. Mütəxəssislər bakteriyaların aftanın yaranmasına səbəb ola biləcəyini qeyd edirlər.

Kiçik uşaqlarda fiziki, kimyəvi, termal travmalar oral ülserlərin yaranmasında təməl səbəblər arasında görülə bilər. Hər yaş dövründə yanlış ağız içi gigiyenik vərdişi, sərt qidaların istifadəsi və diş müalicələri sonrası aftanın görülməsi ehtimalı vardır. Stress də, aftanın yaranmasıyla əlaqəli bir vəziyyətdir. Aftanın olduğu şəxslərdə stress və anksiyete də görülmüşdür.

Bununla birlikdə bəzi vərdişlər, dərman istifadəsi də afta lezyon növlərinin ortaya çıxdığı görülmüşdür.

Aftaya nə yaxşı təsir göstərir?

Hazırda var olan müalicə üsulları nəticə verməyə bilər. Müalicə adətən təcrübəyə əsaslanır.

Aft müalicəsinin 4 əsas hədəfi vardır:

Aftanın sağalmasını sürətləndirmək və lezyonları azaltmaq

Ülserlər nəticəsində ortaya çıxan ağrı istiqamətində olmaq

Xəstənin alması gərəkən ölçülü miqdarda qida və maye qəbulunu təmin etmək

Lezyonların təkrarlamasını və sayısını azaltmaq.

Ümumilikdə xəstələrin sərt qidalar, asidik qida və içkilər, duzlu-acı qidalar, qazlı içkilər və spirtli içki istifadəsindən uzaq durulmalıdır.

Bunlarda daxildir:

Qızardılmış çörək

Fındıq
Aft xəstəliyiFıstıq

Limon

Meyvə suları

Afta lezyonlarının müalicəsində iki növ vardır:

Topikal müalicə üsulları

Bu müalicə üsulu afta müalicəsində tez-tez istifadə edilir. Ucuz, effektli və güvənilir bir müalicə üsuludur.

Astiseptik xüsusiyyəti olan qarqaralar ilə bakteriya yoluxması nəzarətini həyata keçirmək və infeksiyaların önünə keçilməsi mümkündür.

Topikal tətbiqlər bunlardır:

Tetrasiklin qarqaraları

Laktik asit qarqaraları

Minosiklik qarqaralar

Topikal siklosporin

Gül ekstraktlı qarqaralar

İkinci üsul isə sistematik müalicə növüdür. Bunun üçün xəstənin dəyərləndirilməsi və altda yatan xəstəliklərin müəyyənləşməsi gərəklidir.


DOKTORINFO.AZ
Xəstəliklər       Tarix: 09 oktyabr 2024

Oxşar xəbərlər

ALS xəstəliyi nədir?

ALS xesteliyi nedir?. xəbər verir ki, amyotrofik lateral skleroz və ya ALS xəstəliyi, əzələ hərəkətini və nəfəs almağa nəzarət edən motorika neyronlarını, beyindəki sinir hüceyrələrini və onurğaya təsir göstərən nevroloj

Penis qırılması nədir?

Penis qırılması ya da digər adıyla penil fraktur, ereksiyon halındakı penisdə və ya cinsi münasibət əsnasında sərtləşən penisdə meydana gələn bükülmələr nəticəsində yaranan ciddi travmadır. xəbər verir ki, penis qırığı, penisd

Servikal Vertebra xəstəlikləri nələrdir?

Servikal vertebra, onurğanın boyun nahiyəsində üst-üstə düzülən ilk yeddi (C1 ilə C7) fəqərədir. İnsan onurğasında cəmi 33 fəqərə yer alır. xəbər verir ki, burada yer alan servikal fəqərələr, fəqərələrarası qoruma və ba

Böyrək soyuqlaması nədir?

Böyrək soyuqlaması nedir?. Böyrək iltihabı geniş yayılmış problemlər sırasında yer alır. xəbər verir ki, bu hala böyrək soyuqlaması, soyuqdəyməsi kimi ifadələr də deyilir. Uşaqlar və böyüklərdə də yarana bilər. Bir sıra əlamətlərl

Appendisitin əlamətləri və müalicəsi

Appendisitin iltihablanması olaraq bilinən appendisit, alt qarında ağrıya səbəb olan, partlama vəziyyətində bağırsaqlardaki bakteriyaların qarın boşluğuna və oradan qan dövranına yayılması ilə nəticələnə bilən kritik mövzudur

Göz xəstəlikləri hansılardır?

Göz insan vücudunun ən həssas orqanlarından biridir. Gözdə yaranan ağrılara ötəri baxmaq düzgün deyil. Yaranan qızartı, ağrı, sulanma və s. kimi əlamətlər müşahidə edilirsə bu gözdə yaranan problemin ilkin göstəricisi ol

Tay-Sachs xəstəliyi

Tay-Sachs xəstəliyi, beyin və onurğa funksiyalarına təsir göstərən, bu hüceyrələrdə zədələnməyə səbəb olan ölümcül xəstəlikdir. xəbər verir ki, genetik xəstəlik olan Tay-Sachs xəstəliyi, ana və atanın hər ikisindən alına

Disbakterioz

Disbakterioz – Bağırsağın normal mikroflorasının pozulmasıdır. xəbər verir ki, normada sağlam insan orqanizmində müəyyən miqdarda faydalı və patogen və ya xəstəlik törədən bakteriyalar vardır. Müxtəlif səbəblərdən - uzu

Sistosel, sidik kisəsi sallanması nədir?

Sistosel, sidik kisəsi sallanması. Sidik kisəsi sallanması və ya məsanə sallanması olaraq da ifadə edilə bilən sistosel, məsanə ilə vagina arasındakı divarın zəifləməsi nəticəsində məsanənin düşməsi və ya vaginaya doğru sallanmasıdır


tecili yardim hamilelik testi tecili tibbi yardim cinsi xestelikler