Addison xəstəliyi nədir?
Addison - böyrəküstü vəzilərin müəyyən hormonları kifayət qədər istehsal etmədiyi zaman ortaya çıxan xəstəlikdir. Hormonal pozuntu vücudda bir sıra problemlərə yol aça bilər. İnsan orqanizmi xəstəliklərlə mübarizə üçün bir çox hormon istehsal edir. Kortizol hormonu da stresə qarşı mübarizədə vaciblik təşkil edir. Həmçinin ürək funksiyalarını, immunitet sistemi, qan şəkəri səviyyələrinin də qorunmasına kömək edir. Bu hormon kifayət qədər bədəndə istehsal olunmadığı zaman artıq problemlər yarana bilər.
Addison xəstəliyi adrenalin çatışmazlığı olaraq da bilinir.
Bu xəstəliyin əlamətləri nələrdir?
Bu səbəblə meydana çıxan bir çox əlamətlər mövcuddur. Ancaq bütün simptomlar eyni anda üzə çıxmırlar.
Həmin simptomları təqdim edirik:
Sancılı qarın ağrısı
Qadınlarda menstruasiya dövrünün normal qaydada keçməməsi
Həddindən artıq duz yemə istəyi
Bağırsaq sisteminin pozulması
İshal
Mədə bulantısı
Əzələ zəifliyi
Vücudun soyuğa qarşı həssaslığının artması
Arıqlamaq
Həddindən çox yorğunluq hisi
Bəzi vəziyyətlərdə xəstəlik səbəbiylə simptomlar sürətli şəkildə özünü biruzə verə bilər. Bu zaman addison krizi adlandırılan böyrəküstü çatışmazlığı yaranar ki, bu da ciddi təhlükə siqnalı çala bilər. Belə anlarda təcili müdaxilə mütləqdir.
Bəs addison krizinin əlamətləri hansılardır?
Həddindən artıq arıqlamaq, zəiflik
Nəfəs darlığı
Yüksək qızdırma
Oyanıq qala bilməmək, yatmaq istəyi
Qusma
Bel nahiyəsində şiddətli ağrı və s.
Addison xəstəliyinin səbəbi
Vücudun immun sisteminin öz toxuma və orqanları ilə mübarizəsindən qaynaqlanır. Ancaq tək səbəb bu deyil.
Digər səbəblər:
-Adrenalin vəzlərinin yaralanması
-Bu vəzlərə təsir göstərən digər nahiyədə yaranan şiş
-Baş verən qanaxmalar
-Toxuma və orqanlarda bəzi proteinlərin toplanması
-Genetik qüsurlar
Diaqnoz necə qoyulur?
Bunun üçün bir neçə prosedur mövcuddur. İlk olaraq pasiyent fiziki müayinə edilir. Dəridə yaranan ləkələr xəstəlikdən xəbər verə bilər. Qan testi və hormonların yoxlanışı bu xəstəlik üçün əhəmiyyət kəsb edir.
Bundan əlavə olaraq həkim tomoqrafiyaya ehtiyac görə bilər.
Müalicəsi varmı?
Addison xəstəliyi üçün dərman istifadəsinə başlanılmalıdır. Vücuddakı gərəkli hormonlar lazımi səviyyəyə çatdırılır. Mütəmadi olaraq hormonal dərman qəbul edilməlidir.
Addison xəstələri bunlara diqqət göstərməlidirlər:
İstifadə edilən dərmanlar daima yanlarında olmalıdır.
Dərmanların bir gün belə qəbul edilməməsi ciddi problemlərə yol aça bilər. Bu səbəbdən səyahət və ya iş yerlərində pasiyentlərin dərmanları özləri ilə aparmaqları tövsiyə edilir.
Xəstələr mütəmadi şəkildə həkimlə danışmalı, özləri haqqında məlumatı bildirməlidirlər.
İstifadə edilən dərmanların miqdarı özbaşına dəyişdirilməməlidir.
Müayinələr isə zamanında aparılmalıdır.
DOKTORINFO.AZ